Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ tỉnh Bắc Ninh tiền thân là Trường Đảng tỉnh Bắc Ninh được thành lập ngày 16 tháng 02 năm 1957. Tháng 01 năm 1963, Trường Đảng tỉnh Bắc Ninh và Trường Đảng tỉnh Bắc Giang hợp nhất thành Trường Đảng tỉnh Hà Bắc. Ngày 05 tháng 12 năm 1973, Trường được vinh dự mang tên đồng chí Nguyễn Văn Cừ - Tổng Bí thư của Đảng. Đến ngày 01 tháng 4 năm 1993, trường Hành chính Hà Bắc (thuộc Ban Tổ chức chính quyền) và khoa Bồi dưỡng lý luận chính trị (thuộc Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy) được sáp nhập vào Trường Đảng Nguyễn Văn Cừ, trở thành: Trường Đào tạo - Bồi dưỡng cán bộ Nguyễn Văn Cừ tỉnh Hà Bắc.

Thực hiện Quyết định số 88 ngày 05 tháng 9 năm 1994 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Trường Đào tạo - Bồi dưỡng cán bộ Nguyễn Văn Cừ được đổi tên thành Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ tỉnh Hà Bắc. Năm 1997, khi tỉnh Bắc Ninh được tái lập, Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ tỉnh Bắc Ninh được thành lập trên cơ sở Trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ tỉnh Hà Bắc.

67 năm qua, kể từ khi Tỉnh ủy Bắc Ninh quyết định thành lập Trường đến nay, vượt lên mọi khó khăn, thách thức, trải qua nhiều lần chia tách, sáp nhập, Trường chính trị Nguyễn Văn Cừ đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Với bề dày lịch sử và truyền thống vẻ vang trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, Trường đã có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng của dân tộc, được Đảng và Nhà nước ghi nhận với nhiều phần thưởng cao quý, trong đó có Huân chương lao động từ hạng Ba đến hạng Nhất, Huân chương Độc lập hạng Ba, Cờ thi đua của Chính phủ, được tặng nhiều bằng khen, Cờ thi đua xuất sắc, dẫn đầu phong trào thi đua của các trường chính trị khu vực Đồng bằng Sông Hồng của Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, và nhiều bằng khen của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh các thời kỳ. Năm 2023, Trường sẽ vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương Độc lập hạng Nhì.